Lieus archeologics e monuments architectonics èn in element central da la cultura da construcziun. Els mussan, co che umans han furmà en il passà lur spazi da viver ed han interagì cun lur ambient. Ma els èn er in element da la vita odierna. Els ans collian cun noss spazi da viver, cun nossa istorgia e cun noss conumans.
La documentaziun, la tgira e la protecziun da monuments architectonics e da monuments archeologics èn incumbensas publicas impurtantas. En Svizra portan ils chantuns la responsabladad principala per quai. Lur posts spezialisads per archeologia e per tgira da monuments protegian e documenteschan il patrimoni construì da la Svizra. Els perscruteschan il patrimoni ed inventariseschan lieus da chat archeologics sco er monuments architectonics prezius. Els prendan mesiras per garantir la protecziun e la tgira da tals, ed els communitgeschan ils resultats da lur lavur. Ultra dals posts spezialisads statals s'engaschan numerusas uniuns ed organisaziuns da dretg privat per l'archeologia e per la tgira da monuments.
Sin plaun federal è l'Uffizi federal da cultura (UFC) il post spezialisà per archeologia, per tgira da monuments e per protecziun dal maletg dal lieu. El procura che questas dumondas vegnan resguardadas adequatamain tar tut las activitads da la Confederaziun. El elavura la basa e sa stenta per bunas cundiziuns generalas. El giuditgescha las consequenzas da planisaziuns e da projects da la Confederaziun per il patrimoni construì. El gida ils chantuns en moda materiala e finanziala ad ademplir lur incumbensas.
