Stagiun d'alp

Categorias: Savida specifica davart tecnicas artisanalas tradiziunalas; savida e praticas davart l'ir enturn cun la natira e cun l'univers, praticas socialas, rituals e festas: tradiziuns ed expressiuns dadas vinavant a bucca.

Während der Alpsaison hat jedes Gruppenmitglied seine Aufgaben und Verantwortlichkeiten. Gegenseitige Hilfe ist z. B. beim Herausnehmen des Käses aus dem Kessel unerlässlich
Durant la stagiun d'alp ha mintga commembra e mintga commember sias incumbensas e responsabladads. L'agid vicendaivel è indispensabel, p.ex. cura ch'il chaschiel vegn auzà ord la chaldera.
© Mélanie Rouiller, 2019

La stagiun d'alp cun sias bleras tradiziuns e particularitads localas deriva d'ina pratica ch'è cumprovada dapi la fin dal temp medieval. Tranter il matg e l'october vegnan arments, nursas e chauras manads sin pastgiras che sa chattan aut si en las muntognas (tranter 600 m s.m. e 2900 m s.m.), quai per trair a niz il pavel supplementar. Umens e dunnas, las uschenumnadas signunas ed ils signuns, tgiran là las muntaneras e s'occupan dals animals, cultiveschan las pastgiras, tegnan en urden las saivs ed ils edifizis. Cun il latg fan ellas ed els chaschiel ed auters products. E plinavant dattan ellas ed els alloschi a visitaders. La pratica creescha cundiziuns economicas ed emoziunalas tranter la populaziun locala, la pastriglia e las alps e gida uschia a mantegnair las cuntradas cultivadas dapi tschientaners.

Grazia a la stagiun d'alp èn sa sviluppadas savida ed abilitads artisanalas ch'èn necessarias per mantegnair quests lieus ed utensils e che cuntegnan ina multifariadad da praticas socialas. Latiers tutgan rituals, costums, festas chalendaras localas sco la chargiada e la stgargiada d'alp e tut tenor regiun er la festa da mesastad ubain occurrenzas, nua ch'i vegn tschernida la pli bella vatga da la muntanera.
Questas tradiziuns vegnan dadas vinavant entaifer las famiglias e tras la pratica sco tala. Entant ch'igl è impurtant per ils visitaders, ch'ils animals sa trategnian en las muntognas, èn las festas che preschentan las praticas artisanalas in punct culminant da la vita locala. Dapi dus tschientaners e mez festiveschan artistas ed artists en la litteratura, en l'art figurativ, en la musica e sin tribuna l'alp e la tegia sco simbol per ina vita natirala. La cultivaziun da las alps cun muvel cuntegna uschia ina retscha da tradiziuns en ina realitad sociala che viva, en cuntradas cultivadas che vegnan elavuradas dapi daditg sco er en cumbinaziun cun la producziun da victualias renumadas e renconuschidas.

Il Comité internaziunal per il mantegniment dal patrimoni cultural immaterial ha decidì ils 5 e 6 da december 2023 a chaschun da sia 18avla sesida a Kasane (Botswana) da registrar la stagiun d'alp en la glista represchentativa.

Communicaziuns a las medias

Quest cuntegn è avant maun en tudestg, en franzos ed en talian. Cliccai per plaschair sin DE, FR u IT en il chantun sisum a dretga da questa pagina.

Ultima midada 30.01.2024

Tar il cumenzament da la pagina

Contact

Uffizi federal da cultura
Secziun da cultura e societad
Julien Vuilleumier
Hallwylstrasse 15
3003 Berna
Telefono +41 58 467 89 75
E-Mail

Stampar il contact

https://www.bak.admin.ch/content/bak/rm/home/kulturerbe/immaterielles-kulturerbe-unesco-lebendige-traditionen/immaterielles-kulturerbe-unesco-in-der-schweiz/repraesentative-liste-des-immateriellen-kulturerbes/schweizer-alpsaison.html