Categorias: savida e praticas en connex cun l'ir enturn cun la natira e cun l'univers, artisanadi tradiziunal, tradiziuns ed expressiuns dadas vinavant a bucca, praticas socialas, rituals e festas
Stadis: Austria, Belgia, Germania, Italia, Luxemburg, Pajais Bass e Svizra
© SL-FP
La sauaziun tradiziunala è ina moda da bagnar da l'agricultura. Sia finamira è la creschientscha optimala da las plantas cultivadas. Ella sa basa sin il diever strategic da la gravitaziun e da construcziuns elavuradas manualmain sco chanals e foss, per che l'aua possia vegnir dirigida ord intschess d'aua natirals (funtaunas, auals, glatschers e.u.v.) pli datiers dals champs. Sin fundament da differents facturs vegnan tschernids tscherts dis e tschertas uras per diriger en moda manuala l'aua ord ils chanals sin ils champs. Per quest intent fan las persunas responsablas pitschens foss temporars ubain retegnan l'aua. Uschia creeschan ellas in surscul artifizial per inundar ils champs. Per pudair far diever effizientamain da questa metoda dovri però ina chapientscha fundada da la cuntrada natirala, da la flussiun da l'aua e da las cundiziuns da l'aura sco er ina stretga collavuraziun tranter las persunas ch'èn responsablas per la repartiziun da l'aua (savens puras e purs, proprietarias e proprietaris da terren, persunas voluntarias e.u.v.) e las autras persunas che sa participeschan al mantegniment da la structura sociala e fisica da questa pratica (associaziuns d'aua, voluntaris, autoritads localas, uniuns e.u.v.).
Questa furma da la sauaziun serva principalmain ad umidifitgar, a fertilisar u a stabilir il terren e garantescha, augmenta e meglierescha il retgav e la qualitad da la racolta.Tant las abilitads ch'i dovra per pratitgar la sauaziun tradiziunala, sco er ses sistems ed utensils sco tals, ch'èn multifars e cumplexs, èn per gronda part dependents dals conturns natirals. Mo en cumbinaziun cun las enconuschientschas e directivas correspundentas pon ins dar vinavant tals a bucca ed en scrit sur pliras generaziuns. Per facilitar la repartiziun da las lavurs e da l'aua durant l'entir onn, han las persunas purtadras e pratitgantas sviluppà sistems da reglas. Questas reglas ch'èn enconuschentas en differentas regiuns sco auasroda, brevs d'aua, urden da nettegiar u register d'aua, cuntegnan directivas che stuevan vegnir adattadas per mintga territori. Per che questa pratica cumplexa funcziuneschia, dovri exnum ina stretga collavuraziun ed il barat da savida ed experientschas tranter tut las persunas participadas (puras e purs, voluntaris, instituziuns, uniuns) tar tut las lavurs sco per exempel il mantegniment da las vias d'aua, l'elavuraziun dal plan da sauaziun, la repartiziun da la quantitad d'aua e.u.v.
Las metodas da sauaziun tradiziunalas pon vegnir utilisadas en cuntradas bassas sco er en territoris da muntogna. Cumbain che las praticas èn sumegliantas, ston ellas mintgamai vegnir adattadas a las cundiziuns dal territori respectiv. Correspundentamain dovri differentas abilitads manualas, p.ex. enconuschientschas d'elavurar lain per construir rodas d'aua u enconuschientschas da fravegiar clappuns. La sauaziun tradiziunala è ina soluziun per il provediment d'aua en l'agricultura che sa basa sin la communitad, ch'è persistenta, adattabla ed independenta d'energia e che s'orientescha a la diversitad biologica. Tant per las persunas pratitgantas sezzas sco er per las communitads pli grondas, che collavuran a la sauaziun u che profitan da ses effects sin l'ambient, è la sauaziun tradiziunala da gronda impurtanza.
La candidatura multinaziunala Sauaziun tradiziunala: L'Austria surpiglia la coordinaziun da la savida, la tecnica e l'organisaziun per ils set pajais associads, dals quals fa part er la Svizra. Questa candidatura ha la finamira da revalitar ils models da la sauaziun e dal management da l'aua, e quai en spezial tras cooperativas, associaziuns istoricas che gesteschan in bain communabel en moda locala e participativa.
Communicaziuns a las medias
Quest cuntegn è avant maun en tudestg, en franzos ed en talian. Cliccai per plaschair sin DE, FR u IT en il chantun sisum a dretga da questa pagina.
Documents
Links
La descripziun detagliada da la tradiziun sin la glista da las tradiziuns vivas da la Svizra
Tradiziuns parentadas
Ultra da l’elavuraziun dal dossier da candidatura per la UNESCO vegnan adattads regularmain er ils dossiers e las endataziuns correspundentas sin la glista da las tradiziuns vivas da la Svizra. Questa lavur vegn fatga en cooperaziun cun las acturas ed ils acturs pertutgads.
Links supplementars
Ultima midada 06.02.2024
Contact
Uffizi federal da cultura
Secziun da cultura e societad
Julien
Vuilleumier
Hallwylstrasse 15
3003
Berna
Telefono
+41 58 467 89 75